Τα πλεονεκτήματα της χρήσης Εικονικών Μουσείων και άλλων Εικονικών Περιβάλλοντων Μάθησης στη διδασκαλία και την απόκτηση δεξιοτήτων STEM για μαθητές με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες (ΕΜΔ)
Τα ψηφιακά εργαλεία προσφέρουν ένα ευρύ φάσμα δυνατοτήτων για την ενίσχυση της μαθησιακής εμπειρίας των μαθητών με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, ειδικότερα στον τομέα των STEM. Τα Εικονικά Περιβάλλοντα Μάθησης (VLE), συμπεριλαμβανομένων των Εικονικών Μουσείων, υπερτερούν σε σχέση με τα παραδοσιακά περιβάλλοντα μάθησης, στα οποία συνήθως οι μαθητές γίνονται παθητικοί αποδέκτες της γνώσης μέσω μιας μάλλον κατευθυνόμενης μαθησιακής εμπειρίας, αφού αξιοποιούν τα μοναδικά χαρακτηριστικά που προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία για παιδαγωγικούς σκοπούς.
Κατά συνέπεια, τα πλούσια γραφικά σε ένα Εικονικό Περιβάλλον Μάθησης επιτρέπουν την διαμόρφωση μιας άκρως καθηλωτικής εμπειρίας κατά τη μαθησιακή διαδικασία. Τα Εικονικά Περιβάλλοντα Μάθησης επικεντρώνονται στη μαθητοκεντρική προσέγγιση διδασκαλίας και ταυτόχρονα δίνουν περισσότερα κίνητρα συμμετοχής στους μαθητές κατά τη μαθησιακή διαδικασία και, κατ’ επέκταση, στα μαθήματα STEM. Η μελέτη του Becker (2019), κατά την οποία πραγματοποιήθηκε μια ολιγόμηνη δοκιμαστική εφαρμογή των Εικονικών Περιβάλλοντων Μάθησης σε μια ομάδα μαθητών της 6ης τάξης, απέδειξε ότι το μοντέλο μάθησης αυτό παρουσιάζει μεγάλη ευελιξία ως προς την προσαρμοστικότητά του σε ποικίλους τρόπους πρόσληψης της γνώσης, καθώς διαπιστώθηκε βελτίωση στα μαθησιακά αποτελέσματα των μαθητών που έλαβαν μέρος στη δοκιμή. Επιπλέον, η εκμάθηση σύνθετου και αλληλένδετου περιεχομένου στους κλάδους των STEM γίνεται ευκολότερη και πιο ελκυστική στους μαθητές σε περιβάλλοντα μη τυπικής εκπαίδευσης.
Επιπλέον, τα Εικονικά Περιβάλλοντα Μάθησης μπορούν να συμβάλουν στη διαμόρφωση ενός μαθησιακού περιβάλλοντος στο οποίο επικρατεί ένα θετικό κλίμα και το οποίο μπορεί συνεπώς να επιφέρει πολλά μαθησιακά οφέλη για τους μαθητές. Για παράδειγμα, τα Εικονικά Περιβάλλοντα Μάθησης επιτρέπουν μέσω της εικονικής πραγματικότητας την εφαρμογή μιας ευέλικτης προσέγγισης στη μάθηση, όπου οι μαθητές μπορούν εύκολα να οργανώσουν τις μελέτες τους, καθώς και να αφομοιώσουν τη γνώση με τον δικό τους ρυθμό. Η ευελιξία του μοντέλου αυτού μάθησης έγκειται επίσης και στον προσβάσιμο του χαρακτήρα, αφού με τα Εικονικά Περιβάλλοντα Μάθησης εξαλείφεται η ανάγκη φυσικής παρουσίας σε μια τάξη, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα για μια αδιάλειπτη μαθησιακή διαδικασία. Οι μορφές μη τυπικής μάθησης των Εικονικών Περιβάλλοντων Μάθησης, όπως είναι η αξιοποίηση ποικίλων δραστηριοτήτων και παιχνιδοκετρικών προσεγγίσεων, διασφαλίζουν ένα μεγαλύτερο ενδιαφέρον και μεγαλύτερη προσήλωση εκ μέρους των μαθητών κατά τη μαθησιακή διαδικασία. Από την άλλη πλευρά, το στοιχείο της διαδραστικότητας εντός ενός Εικονικού Περιβάλλοντος Μάθησης δίνει τη δυνατότητα στους μαθητές να αναδιοργανώσουν το περιεχόμενό του και να το εμπλουτίσουν με τους δικούς τους πόρους, ανοίγοντας έτσι ευκαιρίες για μια πιο εμπεριστατωμένη μαθησιακή εμπειρία.
Τα πλεονεκτήματα των Εικονικών Περιβάλλοντων Μάθησης είναι ιδιαίτερα επωφελή στην περίπτωση των μαθητών με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες (ΕΜΔ) όπως είναι η δυσλεξία, η δυσπραξία, η δυσαριθμησία και άλλες αναπηρίες. Η απουσία αυστηρών κανονισμών και κατευθυντήριων γραμμών, καθώς και η αποπλαισίωση της μάθησης από τους χωροχρονικούς περιορισμούς που υφίστανται συνήθως στα τυπικά εκπαιδευτικά συστήματα, μπορούν να φανούν ιδιαίτερα επωφελοί για τα άτομα με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες (ΕΜΔ). Η ευελιξία και η προσαρμοστικότητα των μη τυπικών, διαδραστικών Εικονικών Περιβάλλοντων Μάθησης δημιουργούν ένα λιγότερο αγχωτικό μαθησιακό περιβάλλον στους μαθητές με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, οι οποίοι συχνά αντιμετωπίζουν δυσκολίες με την οργάνωση του χρόνου και τον προγραμματισμό που απαιτούν οι τάξεις στην τυπική εκπαίδευση. Πιο σημαντικά, τα Εικονικά Περιβάλλοντα Μάθησης παρέχουν ένα πιο ασφαλή χώρο μάθησης για τους μαθητές με ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, ενθαρρύνοντας έτσι τη μετάδοση της γνώσης από τον εικονικό στον πραγματικό κόσμο (Jeffs 2009).
- Becker Nunes, F., Zunguze, M., Hannel, K., Ferreira Antunes, F. (2019). Analysis of Users in an Immersive Environment for Teaching Science. In Virtual Reality in Education: Breakthroughs in Research and Practice (pp 1-25).
- Jeffs, T. (2009). Virtual Reality and Special Needs. ΈΡΙΚ, 253-268.